Фразеологический словарь иронского диалекта. - Цхинвал:, Полиграфическое производственное объединение РЮО, 2-е дополненное издание. . Составил Дзабиты З. Т., Редактор издания Дзиццойты Ю. А..
НЫХАС ИСЫН — см. ДЗЫРД ИСЫН 2 Кæйдæр цы зæгъын фæндыд, уый дарддæр кæнын, дзурын. Иннæ ус ын йæ ныхас айста: – Нæ, Ошуахъ, даргъ аршинæй сбар... (Хъуылаты С. Дзуттаг Ошуахъ.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
БИНОНТЫ КОЙ БАКÆНЫН — Æмкъайаг ссарын. Фæдзурынц лæппуйæн. – Цы, фæлæ? Бинонты кой бакæнын хъæуы. А дæхи мæт нал кæныс, фæлæ Бадзи та цы аххосджын у? (Гаглойты В. Гæлæбу.) – Иу иннæйы нæ хъыгдары, – Адзыбейы ныхас йæхимæ айста Къатъо, – фæлæ дæ дæхицæн бинонты кой… … Фразеологический словарь иронского диалекта
СÆ ИУ КÆРДГÆ КÆНЫ, ИННÆ ХУЫЙГÆ — Кæрæдзийы дзыхæй хъазæн ныхас исын, худæг ныхас кæнын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЦÆСТЫТÆ ИРВÆЗТЫТÆ КÆНЫН — 1. Искæмæ, истæмæ цымыдисæй кæсын. – Рæвдз у чиныг кæсынмæ, ... райхъуыст æндæр усы ныхас. Мæ цæстытæ ирвæзтытæ кодтой. Иу каст чиныгмæ кодтон, иннæ – устытæм. (Хъодалаты Г. Хуыцауы «минæвар».) 2. Химидæг стыхсын … Фразеологический словарь иронского диалекта
ЧЫНДЗХАСТ — см. ЧЫНДЗХАСТ – перевод Чындзхæссæг чи цæудзæн, уыдонæн рагацау бамбарын кæнынц. Раздæр иу сын фехъусын кодтой цалдæр боны, суанг къуыри раздæр. Чындзхæссæг алы адæймаджы нæ хонынц, уыцы кад æппæтмæ нæ хауы. Чындзхæсджытæ хъуамæ уой уæздан, зараг … Словарь по этнографии и мифологии осетин
САТАНА — Уæларвон Уастырджи æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæйы (Сасанайы) чызг. Райгуырд зæппадзы Уырызмæг æмæ Хæмыцы мард мадæй. Уастырджийы зæрдæмæ Дзерассæ афтæ тынг цыд, æмæ удæгасæй йæ къухы куы нæ бафтыд, уæд æм мардæй зæппадзмæ бацыд. «Нымæтын ехсæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХУЫЦАУ — тж. ИУНÆГ СТЫР ХУЫЦАУ Ирон адæм æнусты дæргъы мингай азты табу кæны, кувы æмæ нымдгæнгæ царды хорздзинæдтæ куры Дунескæнæг Иунæг Стыр Хуыцауæй. Ирон адæмы зонды раджы ныффидар, чырыстон, пысылмон дин нæ, фæлæ ма иннæ рагондæр динтæ дæр куы нæма… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
СЫРДОН — Гæтæджы фырт гæды Сырдон. «Арвы хин æмæ зæххы кæлæн», «Нарты фыдбылыз» æмæ цынæ хуызы рахоны кадæггæнæг Сырдоны. Æдзухдæр ныхмæвæрд у Нарты гуыппырсартæм, сæ куырыхонтæм, Шекспиры драмæты быдзæу сæйраг архайджытæн сæ аиппытæ куыд гом кæны, ахæм… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХЕТÆДЖЫ УАСТЫРДЖИЙЫ КУВÆНДОН — см. Священная роща Хетага – Хуыцау, табу Дын уæд! – Хуыцау, хистæрæй, кæстæрæй, сылгоймагæй, нæлгоймагæй Дыл нæхи фæдзæхсæм æмæ нын ахъазгæнæг у. – Хуыцау, зæххыл цыдæриддæр цæуы – цинæй дæр, зианæй дæр – иууылдæр Дæуæй аразгæ сты, æмæ Дæм фылдæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БАТРАДЗ — тж. БАТРАЗ Нæртон мыггаг Æхсæртæггатæй. Болатрихи Хæмыцы болат æмæ æндонриу фырт, йæ дыууæ уæны астæуæй гуырд. Йæ мад – Быценон. «Нартæн сæ тæккæ хъаруджындæр, – фыссы Нигер, – æппындæр аипп кæмæ нæ арынц Нарт, уыцы болат Батрадз. Лæгæй лæгмæ… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
